Zin en onzin van de mamacoach
Je kunt social media niet openen of de mamacoaches vliegen je om de oren. Ze zijn meer dan hot, zo lijkt het. Maar wat doet zo’n mamacoach nou eigenlijk precies? En wat kan het je opleveren?
Ze zijn er voor moeders met opvoedvragen, moeders die balans zoeken, moeders die zelfverzekerder willen zijn, moeders die willen stralen, voor single moeders en voor werkende moeders, voor drukke moeders, voor fitte moeders, voor studerende moeders, voor moeders die een kindje zijn verloren, voor moeders die vooral heel mindful willen worden. Of wil je meer ‘momfidence’ of ‘mombitious’ zijn? Het kan allemaal. Een zoektocht via Google en het Handelsregister van de Kamer van Koophandel levert al snel een enorme keuze aan moedercoaches op. En dat klopt ook wel: de afgelopen zeven jaar is het aantal ingeschreven mamacoaches bij de Kamer van Koophandel vervijfvoudigd. Dat zijn overigens alleen nog maar de coaches die zich letterlijk onder de noemer mamacoach of moedercoach hebben geregistreerd.
Onzekerheidsmoeras
Als moeder van drie heb ook ik zo mijn coachrijpe momenten gehad. Met een eenling, tweeling en een eigen bedrijf keek ik regelmatig de wanhoop in de ogen. Dat eerste jaar met de tweeling was ik geworden wat ik nooit wilde zijn: een ongedouchte joggingbroekloper die vergat dat ze zélf ook nog behoeftes had. Regelmatig huilde ik even stiekem op de wc, áls ik daar al zonder kinderen aan mijn been belandde. Het gebeurt veel (nieuwe) moeders: voor je het in de gaten hebt, drijf je af van jezelf, verzuip je langzaam in het onzekerheidsmoeras of weet je gewoon echt niet meer hoe je alle ballen in de lucht moet houden. Dagen van 24 uur zijn eigenlijk structureel te kort om alles gedaan te krijgen, maar je snakt ondertussen naar een maandenlange winterslaap om bij te tanken. Toch heb ik nooit overwogen om de stap naar een mamacoach te zetten. Eerlijk gezegd kwam dat gewoon niet in me op. Ik dacht: het zal er allemaal wel bij horen. Ondertussen viel ik nog net niet om.
Geen roze wolk
‘Heel veel moeders worstelen achter de voordeur, denken dat ze iets fout doen en schamen zich daarvoor’, zegt Renske Tjoelker van Mamas-Coach. Ze is één van de eerste mamacoaches die ons land rijk is: elf jaar geleden startte zij haar business nadat ze als kersverse moeder een burn-out opliep. ‘Tijdens de zwangerschap zat ik totaal niet op de roze wolk waar iedereen het altijd over heeft. Ik was somber en voelde me doodziek van de misselijkheid. In die tijd was het écht nog een groot taboe om dat uit te spreken, dus ik hield alles voor me en dacht dat het mijn eigen schuld was. Het eerste half jaar met mijn oudste was door allerlei ziekenhuisopnames ook nog eens erg zwaar; ik stortte mentaal in. Ik zocht hulp bij een coach en die inspireerde mij door te vragen: wat ga jij straks doen met deze ervaring? Toen viel het kwartje: ik ga zelf coachen en andere moeders helpen.’
Perfectionisme en schuldgevoel
Tjoelker volgde een opleiding tot coach en liet zich trainen tot mindfulness-docent, om moeders zo goed mogelijk bij te kunnen staan. ‘In een coachingsprogramma van een half jaar help ik moeders beter in hun vel te komen en weer te genieten van het moederschap én hun eigen leven. Moeders cijferen zichzelf zo ontzettend makkelijk weg, voelen zich snel schuldig als ze eventjes voor zichzelf kiezen of als ze nee moeten zeggen tegen hun werkgever vanwege de kinderen. Ook kampen veel moeders met perfectionisme, kunnen pas rusten als alles gedaan is. Ze praten boos tegen zichzelf, zijn enorm streng voor zichzelf. Dat hou je op de lange termijn niet vol. Ik leer moeders beter te voelen waar hun eigen behoeftes liggen, en hoe ze die interne criticus op een zachter volume kunnen krijgen. We mogen echt milder zijn voor onszelf’, zegt zij.
Balans vinden
Een herkenbaar verhaal voor Jenny (34), alleenstaande moeder van twee meiden van 2 en 4 jaar. Ze zocht een coach om meer balans te vinden na de scheiding met haar man. ‘Ik was continu bezig met alles wat moest, en kon daardoor op de momenten dat ik de kinderen bij me had helemaal niet écht aanwezig zijn. Ik heb van mijn mamacoach geleerd om bewust tijd voor mezelf in te plannen, om dingen te doen waar ik energie van krijg in plaats van dingen die me alleen maar energie kosten. Dat betekent in mijn geval dat ik oppas inhuur om te zaalvoetballen en te zingen in een koor. Ook heb ik geïnvesteerd in een schoonmaker; ik heb een vaste baan en een eigen bedrijf ernaast. De vrije tijd die ik heb met de kinderen, wil ik niet langer besteden aan het huishouden.’
Politievrouw
Ook is de sfeer in het gezin verbeterd sinds Jenny het coachingstraject doorliep, vertelt ze. ‘Mijn coach liet me inzien dat vermoeidheid er als moeder nu eenmaal bij hoort, maar dat je daardoor met elkaar al snel in een negatieve cirkel belandt. Je bent prikkelbaar, reageert dat af op de kinderen en die gaan zich vervolgens nog vervelender gedragen. Je hangt dan alleen nog maar de politievrouw uit, zo wil je als moeder niet zijn. Ik heb praktische tips gekregen om uit de strijd te blijven, maar wel duidelijk en consequent te zijn. Ik richt me sinds de coaching meer op het positieve en mijn eigen mindset. Zo schrijven we nu elke dag iets op dat leuk was of goed ging, stoppen dat in een pot. Hebben we een rotdag? Dan pakken we de pot erbij en lezen we de briefjes. Zo beseffen we dat we het samen ook heel erg fijn kunnen hebben. Op zo’n moment ruilen we frustratie in voor dankbaarheid en een prettig gevoel.’
Overweldigend
Mamacoach Marjolein Mennes van Lievemoeders komt veel moeders tegen met een hulpvraag als die van Jenny. ‘Ik merk dat moeders vooral meer rust willen ervaren in de omgang met hun kinderen; vaak vinden moeders het het hele moederschap zo overweldigend dat ze niet meer kunnen uitzoomen, zichzelf niet meer goed kunnen aanvoelen en niet meer voor zichzelf zorgen op mentaal vlak. Meestal zijn het vaste patronen waar moeders in terecht zijn gekomen. Ik coachte bijvoorbeeld een moeder die geen grenzen aan durfde te geven bij haar kind. Dat kwam voort uit haar eigen opvoeding, waarin grenzen altijd heel boos werden gesteld en dat wilde zij niet als moeder. Ze heeft bij mij geleerd dat je liefdevol grenzen aan kunt geven, op je eigen manier. Ze heeft haar eigen visie op opvoeden kunnen vormen en de overtuigingen van haar ouders losgelaten’, vertelt Marjolein.
Meer ontspannen
Marjolein, die een vierjarige opleiding tot coach/counselor volgde op hbo-niveau, gebruikt vooral methodes die haar zelf hebben geïnspireerd als mens en moeder. ‘Ik put uit een mix van methodes die erop gericht zijn om de aandacht naar binnen te richten. Wat gebeurt er nou eigenlijk als je in contact bent met je kind? Wat zit er stiekem ónder die opvoedkundige vraag die je hebt? Soms zie ik bijvoorbeeld moeders die zich zorgen maken om de zindelijkheidstraining van hun kind, en dan schrik ik me rot van hoe jong zo’n kind is. Daar zit vaak onzekerheid achter, angst dat het niet vanzelf goed zal komen, gedachten over jezelf als moeder en jouw verantwoordelijkheden. Ik help moeders zich op dat front meer te ontspannen, vertrouwen te hebben in de ontwikkeling van hun kind maar ook in zichzelf.’
Blij in croptop
Dat is precies waar mamacoach Kimberly Bouma-Houweling van Beebs And Moms zich mee bezighoudt: moeders coachen naar een positiever zelfbeeld. ‘In mijn werk tref ik veel moeders die hun lichaam niet meer kunnen accepteren na de zwangerschap. Je lijf verandert daar nu eenmaal door. Dat is lastig, maar het heeft je wel iets heel moois gebracht. Dat maakt je prachtig. Ik hoor moeders vaak zeggen dat ze door hun nieuwe lijf niet meer durven te dragen wat ze leuk vinden; ze zijn te bang voor het oordeel van anderen. Wat mij betreft lopen moeders van alle soorten en maten lekker in croptops als ze dat willen’, zegt de van huis uit sociaal pedagogisch hulpverlener en ggz-agoog. ‘Ik leer moeders om zichzelf meer op de voorgrond te zetten, te investeren in zelfzorg. Dat is meer dan op vrijdagavond met je billen in een schuimbad gaan zitten.’
Meer zelfvertrouwen
Die insteek opende de ogen van Suzanne (35), moeder van een tweejarig zoontje. Ze kampte al langer met angsten en onzekerheid. Ze was na de geboorte bang in een depressie of een burn-out te raken, zo bezorgd was ze om alles. ‘Ik dacht bovendien altijd: als moeder cijfer je jezelf weg, sta je op de achtergrond. Dus dat deed ik. Dankzij mamacoaching weet ik dat ik er ook mag zijn. De coaching heeft mij meer zelfvertrouwen opgeleverd, ik durf nu die leuke, spontane mama te zijn die ik eigenlijk ben.’ Na het traject was het voor Suzanne echter nog niet klaar. Haar angsten bleken voort te komen uit een angststoornis, waarvoor ze nog psychologische begeleiding kreeg van een hulpverlener met gedragswetenschappelijke achtergrond.
Afknapper
Marleen (39), moeder van een kleuterdochter, maakte die switch andersom: ze stapte van een psycholoog bewust over naar een mamacoach. ‘Na een zware zwangerschap, moeilijke bevalling en pittige kraamtijd ging het al snel niet goed met me toen ik weer aan het werk ging. De huisarts dacht aan een depressie en verwees me naar een psycholoog. Die dacht na twintig minuten dat het geen depressie was maar moeite met de overgang naar werk, en dat moest ze voor de verzekering wel even zeker weten. Zo’n afknapper! Ik zag een folder van een mamacoach met ervaringsdeskundigheid op postpartumdepressie en dat sprak me meteen aan. Ik heb veel gehad aan de acht live sessies met haar, voelde me erkend en had steun aan haar eigen verhaal. Het enige nadeel: het commerciële. Steeds is er weer een optie voor verlenging van het traject, een nieuwe groep of een nieuwe workshop die precies bij je zou passen. Dat voelde toch niet helemaal lekker.’
Harde les
Desondanks heeft Marleen het gevoel dat de mamacoaching haar sterker heeft gemaakt en was het haar elke cent waard. Achteraf denk ik: had ik die investering ook moeten doen? Gewoon, om het mezelf op tijd wat makkelijker te maken? Ik heb doorgeploeterd tot ik overbelast raakte, maar bleef toen ondertussen wel nog even doorwerken. Iets met eigen baas zijn enzo. Een harde les in balans leren vinden en mijn eigen behoeftes weer serieus te gaan nemen, zullen we maar zeggen. En ja, daar heb ik uiteindelijk ook wat hulp van buitenaf bij gezocht. Geen mamacoach, wel een fijne psycholoog. Tóch net wat meer mijn ding. En nu? Nu voel ook ik me ‘momtastic’! Tenminste: als het meezit…
Waardeer dit artikel!
Dit artikel las je gratis. Vond je het artikel de moeite waard? Dan kun je jouw waardering laten blijken door een kleine (of grote) bijdrage te doen. Als veel lezers dit doen, kan ik dit soort artikelen blijven schrijven en help je onafhankelijke journalistiek in stand te houden. Dankjewel!
Dit artikel verscheen in november 2020 in Viva Mama.